Pigment is een kleurstof die in de weefsels van het lichaam zit. Het geeft kleur aan haren maar ook aan de huid. Pigment beschermt de huid tegen UV-straling die in zonlicht zit. Blootstelling aan zonlicht zorgt ervoor dat de huid pigment aanmaakt en bruin kleurt.
Klik hier voor het maken van een afspraakPigmentvlekken nemen veelal toe met de leeftijd en onder invloed van zonlicht. Er zijn vele vormen van pigmentvlekken zoals ouderdomsvlekken (levervlekken), sproeten en zwangerschapsmasker (melasma). Pigment wordt aangemaakt door de pigmentcellen die zich in de onderste laag van de opperhuid bevinden. Pigmentcellen liggen dus relatief oppervlakkig in de huid. In de pigmentcel wordt het pigment verpakt in pigment korreltjes, en zo afgegeven aan de bovenliggende opperhuidcellen. Pas wanneer het pigment zich in de opperhuidcellen bevindt, is de huid zichtbaar gepigmenteerd. Ieder mens, blank of donker, jong of oud heeft ongeveer evenveel pigmentcellen per oppervlakte eenheid.
De activiteit van deze pigmentcellen en de hoeveelheid, rijpheid en grootte van de pigmentkorreltjes bepalen iemands huidskleur, en ook de kleur van haren en ogen. Onder invloed van UV-straling neemt het aantal werkzame pigmentcellen en de pigment aanmaak toe. Het resultaat is een bruine verkleuring van de huid. Pigmentvlekken kunnen worden voorkomen door de huid goed te beschermen tegen de zon (insmeren met zonnebrandcrèmes).
Pigmentvlekken zijn bijna altijd goedaardig en er is meestal geen medische reden om ze te behandelen. Maar ze kunnen soms wel als ontsierend worden ervaren en om cosmetische redenen worden verwijderd. Als pigmentvlekken zeer donker worden, kan dit een aanwijzing zijn voor kwaadaardigheid. Bij verdenking op kwaadaardigheid moet u verwezen worden door de huisarts naar de dermatoloog voor nader onderzoek. Sommige pigmentvlekken zijn te behandelen met bevriezing door de dermatoloog. Andere pigmentvlekken zijn beter te behandelen met een peeling of een creme (peelende of blekende creme).
Deze pigmentvlekken ontstaan vanaf middelbare leeftijd, ten gevolge van jarenlange zonexpositie.Het zijn typische vrij regelmatig begrensde bruine vlekken van ongeveer 5-15 mm groot.
Meestal ontstaat ze in het gelaat, op de borst, handruggen en onderarmen. Ze kunnen het beste behandeld worden met cryotherapie of peeling.
Sproetjes zijn kleine (1-3 mm) geelbruine tot lichtbruine vlekjes die bij kleine kinderen, vooral blond- en rood-harigen, verschijnen op aan de zon blootgestelde plekken, vooral midden gelaat, armen, en schouders. Ze kunnen al voor het derde jaar ontstaan. Het ontstaan is duidelijk gerelateerd aan de zon, hoe meer zon, hoe meer sproeten.
Ook worden sproeten zomers donkerder door de zon, en in het najaar weer lichter. Met het ouder worden trekken sproeten meestal vanzelf weg. Voor sproeten is geen behandeling nodig en horen vaak ook bij de persoon. Bij zeer veel sproeten die als storend worden ervaren kunnen eventueel voorzichtig blekende of peelende therapieën worden toegepast.
Melasma is een pigmentstoornis waarbij op de huid donkerbruine vlekken ontstaan. Deze vlekken zijn matig tot scherp begrensd en meestal grillig van vorm. Melasma komt met name voor op het voorhoofd, de wangen, de slapen, rond de ogen en op de bovenlip.