Echoscopie

Echoscopie

Bij verloskundig en vruchtbaarheidsonderzoek maakt men gebruik van echoscopie. Een echoscopisch onderzoek geeft aanvullende informatie op het inwendige onderzoek. Echoscopie is een techniek waarmee organen en structuren in het lichaam zichtbaar kunnen worden gemaakt. Echo-scopie betekent letterlijk: kijken met geluid. Het geluid dat de echokop (transducer) produceert, kan niet door het menselijk oor worden waargenomen. Het geluid veroorzaakt trillingen die worden teruggekaatst door structuren en organen in het lichaam. De teruggekaatste trillingsgolven worden vervolgens zichtbaar op een scherm.

Klik hier voor het maken van een afspraak

Echoscopie inwendig of uitwendig?

Echoscopie kan inwendig en uitwendig plaatsvinden. Bij een inwendige echoscopie brengt men de echokop in de schede.

Een uitwendige echoscopie gebeurt via de buikwand. In de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsonderzoek wordt meestal een inwendige echo gemaakt, in de verloskunde en bij grote afwijkingen meestal een uitwendige echo. Bij de Roosevelt kliniek verricht de gynaecoloog zelf het echoscopisch onderzoek.

Redenen voor een gynaecologische echo

U hebt last van abnormaal bloedverlies: u verliest te veel of te vaak bloed of u verliest bloed na de overgang (dus na 1 jaar na uw laatste menstruatie)

Bij inwendig onderzoek zijn afwijkingen gevonden

Met inwendig onderzoek kan niet genoeg informatie worden gekregen, bijvoorbeeld door overgewicht

U hebt een spiraaltje dat gecontroleerd moet worden

De gynaecoloog wil vaststellen of er een (buitenbaarmoederlijke) zwangerschap bestaat.

Echoscopie bij onderzoek naar vruchtbaarheid

Met een echo kan de gynaecoloog de rijping van de eicellen beoordelen, de eisprong volgen en de dikte van het baarmoederslijmvlies meten. Een dergelijke echo heet een vruchtbaarheidsecho. De gynaecoloog kan een vruchtbaarheidsecho (laten) maken om te controleren:

Of de eiblaasjes goed groeien (follikels)

Of er een eisprong plaatsvindt

Hoeveel eiblaasjes er zijn

Of het baarmoederslijmvlies goed is en of het dik genoeg is voor een eventuele innesteling

Wat het beste tijdstip is voor gemeenschap, voor inseminatie (zie IUI) of voor het leegzuigen van de eiblaasjes (zie IVF).

Echoscopie in de verloskunde

In de verloskunde zijn er veel redenen om een echo te laten maken, zowel in de eerste als in een latere fase van de zwangerschap. Met een echo kan de gynaecoloog kijken naar de groei en de ligging van het kind, de plek van de moederkoek (placenta), de hoeveelheid vruchtwater, de lengte van de baarmoederhals en de doorbloeding van de navelstreng.

In het begin van de zwangerschap maakt de gynaecoloog vaak een inwendige echo om vast te stellen:

Of de zwangerschap zich in de baarmoeder bevindt

Of het hartje klopt

Of er sprake is van een eenling of meerling

Hoe lang de zwangerschap al bestaat

Hoe dik de huidplooi in de nek van het kind is, om de kans te berekenen op het syndroom van Down.

Later in de zwangerschap kan de arts met uitwendige echoscopie nagaan:

Of het kind goed groeit

Als dat niet zo is, of de navelstreng goed doorbloed is

Of er een meerlingzwangerschap bestaat

Hoe het kind in de baarmoeder ligt

Of het kind misschien afwijkingen heeft

Waar eventueel bloedverlies via de schede vandaan komt.

Aan iedere vrouw die ongeveer 20 weken zwanger is, wordt een echoscopisch onderzoek (SEO) aangeboden. Tijdens het onderzoek bekijkt de gynaecoloog of er ernstige afwijkingen bij het kind zichtbaar zijn. Als hiervan een vermoeden bestaat dan vindt er een uitgebreid geavanceerd echoscopisch onderzoek plaats .

Een inwendige echo wordt ook later in de zwangerschap gemaakt:

Om te kijken of de moederkoek voor de baarmoederuitgang ligt

Om bij voortijdige weeën of als er eerder een bevalling te vroeg is geweest de lengte van de baarmoederhals te meten.

Hoe verloopt een echoscopisch onderzoek?

Uitwendige echoscopie

U ligt op de onderzoekbank met een ontblote onderbuik waarop de gynaecoloog gel aanbrengt. Vervolgens beweegt hij de echokop over uw buik. Bij een uitwendige echoscopie krijgt de gynaecoloog een beter beeld als uw blaas vol is. Uitwendige echoscopie doet geen pijn.

Inwendige echoscopie

Voor een inwendige echoscopie ontdoet u zich van uw onderkleding. U neemt plaats op de onderzoeksbank met uw benen in de beensteunen. De gynaecoloog brengt een dunne echokop in de schede. Inwendige echoscopie doet meestal geen pijn tenzij u al klachten hebt. Anders dan bij een uitwendige echoscopie kan uw blaas beter leeg zijn. Als u opziet tegen dit onderzoek, bespreek dat dan gerust met de gynaecoloog. Wij beginnen het onderzoek pas als u daar klaar voor bent. De gynaecoloog bespreekt de uitslag van het onderzoek ofwel direct met u ofwel in een later stadium.

Laat een echo alles zien?

Nee, niet alles is direct zichtbaar op een echo. Soms is aanvullend onderzoek nodig zoals bloedonderzoek, een waterecho (zie SIS), een CT-scan of MRI-scan.
Wil men het kind uitgebreid onderzoeken, dan is een uitgebreid echoscopisch onderzoek nodig: een screeningsecho (zie Prenatale screening en Prenatale diagnostiek).

Heeft echoscopie bijwerkingen of risico's?

Tot zover bekend heeft echoscopie geen schadelijke effecten. Ook bij bloedverlies kan een inwendige echo geen kwaad.
Ter bescherming wordt de inwendige echoscopie alleen uitgevoerd met een latex hoes om de echokop (een soort condoom). Als u weet dat u allergisch bent voor latex is het verstandig dit te melden voor het echoscopisch onderzoek plaatsvindt. Tijdens de zwangerschap wordt echoscopie alleen verricht als er een reden voor bestaat.