Goedaardige nageltumoren

Bij kinderen is de aandoening vaak self-limiting en is behandeling niet noodzakelijk. Bij volwassen zijn de wratten vaak hardnekkiger en is behandeling wel noodzakelijk. Helaas is op dit moment geen enkele behandeling optimaal en is het vaak een kwestie van een lange adem om bij persisterende wratten deze weg te krijgen. De gewone wrat aan de vingers en op de voeten kan op verschillende manieren worden behandeld. Bijvoorbeeld met allerlei lokale middeltjes, vloeibare stikstof of curettage en coagulatie.

Wratten die vlak naast de nagel zitten of zelfs onder de nagelplaat verstopt zitten zijn vaak wat pijnlijker. Soms zal de nagelplaat voor een deel moeten worden verwijderd om de wrat adequaat te kunnen behandelen. Wanneer een wrat verdwijnt kan op een andere plaats aan de handen of voeten een nieuwe wrat verschijnen. Dit kan soms tot veel frustratie leiden.

Het is een goedaardige woekering die bestaat uit kleine vaatjes, lijkend op wild-vleesachtig bloederig weefsel. Het ontstaat vaak in een erg korte tijd. Ze kunnen rondom de nagel of onder de nagel voorkomen en worden meestal voorafgegaan door een beschadiging en wordt meestal gezien bij jonge mensen. Het granuloma pyogenicum kan ontstaan als gevolg van een ingegroeide nagel. Maar het is ook bekend dat het kan ontstaan tijdens behandeling met bepaalde medicijnen zoals retinoïden en antivirale medicijnen. Ook door wrijving tussen de teennagel en schoeisel kan het ontstaan. Het is een opvallend rood bolletje/bultje die aan de basis vaak is ingesnoerd en bij aanraking gemakkelijk bloedt. Het oppervlak is vaak bedekt met een vliesje en er zitten vaak ook korstjes op. Het kan gemakkelijk ontstoken raken. Mensen plakken het vaak af met een pleister, waardoor het nog meer gaat smetten en een vieze geur gaat afgeven. De tumor zal niet vanzelf verdwijnen. De beste behandeling is electrocoagulatie of chirurgische verwijdering. Vaak kiest de dermatochirurg ervoor om pathologisch onderzoek te laten verrichten om een kwaadaardige tumor zoals een amelanotisch melanoom of plaveiselcelcarcinoom uit te sluiten.

Deze kunnen hard (fibroma durum) en zacht (firboma molle) zijn. De harde fibromen bevatten veel bindweefselvezels en weinig cellen, terwijl een zacht fibroom juist veel cellen bevat en weinig bindweefselvezels. De steelvormige variant wordt ook skintag of fibroma pendulans genoemd. Fibromen kunnen rondom of onder de nagel voorkomen. Bij de ziekte tubereuze sclerose komt bij 50% van de patiënten meerdere fibromen op de vingers voor (Koenense tumoren).


Een fibroom kan op de nagelmatrix (het deel waar de nagel wordt aangemaakt) duwen waardoor daar lokaal de nagelaanmaak verstoord is en er een verandering (langwerpige groeve) in de nagelplaat ontstaat. Fibromen onder de nagelplaat kunnen de nagel ook omhoog duwen waardoor er nagelloslating (onycholysis) ontstaat. De enige effectieve behandeling is chirurgische verwijdering.

Het wordt zelden gezien aan de vingers. De tumor ziet eruit als een harde, soms gevoelige, knobbel onder de nagelplaat die deze vaak ook omhoogduwt. De tumor kan soms kapot gaan (ulcereren) of verhoornen. De diagnose wordt bevestigd door het maken van een röntgen foto waarop het botuitsteeksel goed te zien is. Door middel van chirurgie kan de botwoekering er “afgeknabbeld” worden.

Het is een klein zacht tumortje/cyste, die verbonden is met de gewrichtsholte van het vingergewrichtje en waar wat gel-achtige substantie uit kan komen. Het kan op de nagelmatrix (daar waar de nagel wordt aangemaakt) drukken waardoor er een groeve in de nagelplaat kan ontstaan. De enige effectieve behandeling is chirurgische verwijdering van de cyste en het afbinden van de verbinding met het gewrichtje.

Een glomus tumor ontstaat vaak in het nagelbed en gaat gepaard met erge pijn, die wordt uitgelokt door koude. De tumor ziet eruit als een rood-blauwe doorschijnende vlek onder de nagelplaat in het nagelbed. De enige goede behandeling is chirurgische verwijdering.

De nagel heeft een geelwitte verkleuring. Het wordt vooral gezien bij mensen van middelbare leeftijd. Ook voor deze tumor geldt dat de enige effectieve behandeling chirurgische excisie is.

De moedervlek die aan de buitenkant niet gezien kan worden presenteert zich als een langwerpige bruine streep in de nagel (melanonychia genoemd). Deze moedervlekken ontstaan meestal tijdens de kinderleeftijd, voornamelijk op de vingers en dan in het bijzonder op de duim. De verkleuring in de nagelplaat kan gedurende de jaren verminderen, dit komt omdat de activiteit van de moedervlek afneemt. Er bestaat discussie over het feit of deze goedaardige laesies verwijderd moeten worden. Als het niet duidelijk is wanneer de verkleuring is ontstaan, moet er ook altijd gedacht worden aan een melanoom. Indien er voor een behandeling gekozen wordt, is chirurgische verwijdering de enige keus.